Historia |
Dzieje najstarszeCzeladź jest jednym z najstarszych miast Zagłębia Dąbrowskiego. W administracji kościelnej Czeladź od początku należała do archidiakonatu krakowskiego oraz do dekanatu bytomskiego. Nie można podać dokładnej daty powstania parafii w Czeladzi, choć wolno przypuszczać, że stało się to po kanonizacji Św. Stanisława, biskupa krakowskiego ze Szczepanowa, która odbyła się w Asyżu 17 września 1253 roku. Kanonizacji dokonał papież Innocenty IV. W roku 1260 w dokumencie księcia Władysława z Raciborza o przejęciu Czeladzi pojawia się imię Stefana, kapelana w Czeladzi. Można z tego wnioskować, że tego roku erygowano parafię. Nic dziwnego, że patronem został nowo ogłoszony polski święty, patron Polski i Krakowa, cieszący się od swojej śmierci wielką czcią wiernych Św. Stanisław biskup krakowski ze Szczepanowa. W księdze Liber beneficiorum Jana Długosza z roku 1440 znajduje się zapis, że w Czeladzi znajduje się kościół parafialny pod wezwaniem Św. Stanisława Biskupa i Męczennika, który należy do biskupów krakowskich. Zbudowany jest z drzewa modrzewiowego. Istnieją przesłanki, z których można przypuszczać, że niezwykle gorliwy pasterz, biskup krakowski Stanisław ze Szczepanowa jeszcze za życia mógł być znany mieszkańcom Czeladzi. W czeladzkim kościele od samego początku był czczony obraz przedstawiający Św. Stanisława B. M. Miasto od początku do roku 1792 używało herbu i pieczęci z wizerunkiem Św. Stanisława B. M. W roku 1495 Czeladź została spalona razem z drewnianym, pierwszym kościołem. Za Andrzeja z Koprzywnicy w 1515 roku przystąpiono do budowy drugiego kościoła. W 1522 roku proboszczem został słynny doktor obojga praw, archidiakon i kanonik krakowski ks. Stanisław Borek. Za niego w 1529 roku zakończono budowę kościoła. Od 1606 do 1650 proboszczem był ks. Andrzej Skarżyński - dziekan bytomski. To on w roku 1649 wprowadził kult Obrazu Matki Bożej Pocieszenia, który zatwierdził 5 maja 1651 roku biskup krakowski Piotr Gembicki. Liczne wota świadczą o łaskach jakie wierni otrzymywali za wstawiennictwem Matki Bożej Pocieszenia. W progach czeladzkiej świątyni przed M. B. Pocieszenia zatrzymał się król Jan Sobieski jadąc do Piekar i na odsiecz Wiednia. Należy nadmienić, że 4 proboszczów z tego okresu nigdy nie było w Czeladzi, gdyż byli kustoszami katedry na Wawelu. Historia najnowszaZa proboszcza Ludwika Sataleckiego (1864-1908) już w diecezji kieleckiej do Czeladzi przybył w roku 1899 młody, dynamiczny i mądry wikariusz ks. Bolesław Pieńkowski. To on przystąpił w roku 1904 do realizacji projektu architekta z Warszawy, Hugona Kubery z roku 1890, nowej świątyni czeladzkiej. Budowę zakończono za proboszcza ks. Antoniego Bożka w 1913 roku, który tuż po zakończeniu prac odszedł z Czeladzi. Jego następca ks. Mieczysław-Maria Rogójski 13 września 1913 roku po uroczystym przejściu z poprzedniej świątyni wprowadził wiernych do nowej, okazałej świątyni neoromańskiej. W 1923 wybuchł pożar w kościele, który zniszczył cudowny obraz M. B. Pocieszenia i tym samym na długie lata zamarł kult. Dnia 28 października 1925 roku bullą papieża Piusa X Vixdum Poloniae Unitas z Diecezji Kieleckiej wydzielona została Diecezja Częstochowska, w skład której weszła Czeladź. W tym czasie prowadzono liczne prace upiększające świątynię. Jednym z najważniejszych wydarzeń stało się przywrócenie kultu M. B. Pocieszenia, którego po przygotowaniach parafian przez proboszcza ks. kan. Mieczysława Oseta dokonał Biskup częstochowski dr Stanisław Nowak dnia 8 maja 1988 roku. 25 marca 1992 roku papież Jan Paweł II bullą Totus Tuus Poloniae Populus powołał Diecezję Sosnowiecką, w skład której weszła Czeladź. Szczególnym wydarzeniem ostatnich lat był pobyt w czeladzkiej świątyni 26 października 1992 roku Nuncjusza Apostolskiego w Polsce ks. Arcybiskupa Józefa Kowalczyka w towarzystwie Biskupów Diecezji.
Proboszczowie czeladzcy(wykaz opracowany na podstawie danych z tablic, znajdujących się w zakrystii) 1260 Ks. Stefan. 1325 Ks. Świętopełk. 1438 Ks. Michał Motyka. 1489 Ks. Michał. 1497 Ks. Stanisław Hanusborg. 1515 Ks. Andrzej z Pokrzywnicy. 1522-1527 Ks. Stanisław Borek; dr. teol. kanonik gnieźnieński, krakowski, poznański, kujawski, prałat sandomierski, oficjał Kurii Rzymskiej. 1527 Ks. Wojciech z Pokrzywnicy; bakałarz 7 sztuk wyzwolonych, lekarz królewski. 1550-1572 Ks. Stanisław Górski; kanonik krakowski, płocki, profesor Akademii Krakowkiej, sekretarz królewski. 1595-1604 Ks. Łukasz Sobkowicki; kanonik skalbmierski, kanonik kustosz katedry w Krakowie. 1606-1650 Ks. Andrzej Skarżyński; dziekan dekanatu bytomskiego. 1650-1655 Ks. Stanisław Rap; dr. praw i filozofii, kanonik wiślicki. 1655-1678 Ks. Józef Bełza; dr. teologii i praw, protonotariusz apostolski. 1678-1706 Ks. Stanisław Jacek Rembiński; dr. filozofii. 1706-1718 Ks. Stanisław Helot Nawoziewicz; dr. teologii, kanonik opatowski i chełmiński. 1718-1725 Ks. Jakób Kopecki; megister teologii, kanonik, kustosz katedry w Krakowie. 1725-1775 Ks. Michał Maurycy z Kownat Komecki; prałat, dziekan kapituły gnieźnieńskiej, kanonik kruszwicki, kustosz katedry krakowskiej. 1775-1777 Ks. Franciszek Ossowski; kanonik, kustosz katedry krakowskiej, prepozyt w Więcławicach, administrator Czeladzi. 1777-1800 Ks. Wawrzyniec Hechtchans. 1800-1845 Ks. Jakób Krupiński; kanonik honorowy kielecki, dziekan dekanatu siewerskiego. 1846-1864 Ks. Wojciech Janecki; kanonik honorowy kielecki. 1864-1908 Ks. Ludwik Satalecki; dr. teologii, kanonik kaliski. 1908-1911 Ks. Paweł Frelek; magister teologii, kanonik honorowy kielecki. 1911-1913 Ks. Antoni Bożek; magister teologii, kanonik kielecki. 1913-1918 Ks. Mieczysław Marja Rogójski. 1918-1922 Ks. Teodor Ludwik Urbański. 1922-1939 Ks. Franciszek Andrzej Siermantowski. 1939-1971 Ks. Józef Sobczyński; kanonik częstochowski, dziekan będziński, prałat honorowy Jego Świętobliwości. 1971-1982 Ks. Zygmunt Król; ojciec duch. sem. odznaczony przez bpa częst. r. m. - prałat. 1981-1985 Ks. Antoni Popielarczyk; odznaczony przez bpa częst. r. m. 1985-2008 Ks. Mieczysław Oset; odznaczony przez bpa częst. r. m. - dziekan czeladzki, prałat J. Św. Jana Pawła II, kanonik grem. i kustosz kapituły katedralnej, ekonom diecezji. 2008 - Ks. Jarosław Wolski, kanonik grzemialny Kapituły Katedralnej w Sosnowcu. opracowanie: Michał Szuster / archiwum parafii |